‘दिमाग बिग्रेको’ शब्द प्रयोग नगर्न विज्ञको सुझाव

‘दिमाग बिग्रेको’ शब्द प्रयोग नगर्न विज्ञको सुझाव


मानसिक रोग परामर्शबाट नै निको पार्न सकिने मनोचिकित्सकले बताएका छन् । मानसिक स्वास्थ्य तथा परामर्श केन्द्रले मानसिक रोगको अवस्था, रोकथाम र उपचारका विषयमा आयोजना गरेको अन्तर्क्रिया कार्यक्रममा केन्द्रका अध्यक्ष तथा वरिष्ठ मनोचिकित्सक डा. कपिलदेव उपाध्यायले मानसिक रोगीलाई परामर्शबाटै निको पार्न सकिने बताएका हुन् ।

मानसिक रोगीले औषधि खाएर मात्र नहुने उल्लेख गर्दै उनले भने, ‘तिनलाई औषधिभन्दा बढी परामर्श आवश्यकता पर्छ । परामर्शबाट नै रोग निको हुने गर्दछ ।’

केन्द्रले सार्वजनिक गरेको तथ्याङ्कमा नेपालमा ६३ प्रतिशत महिला र ३७ प्रतिशत पुरुषमा यस्तो समस्या देखिएको पाइएको छ । उक्त केन्द्रका अनुसार नेपालका करीब ५० देखि ६० लाख मानिस कुनै न कुनै मानसिक स्वास्थ्य समस्याबाट पीडित छन् ।

अध्यक्ष डा. उपाध्यायले भने, ‘पुरुषभन्दा महिलाले बढी पारिवारिक समस्या र सामाजिक उत्तरदायित्व वहन गर्नुपर्ने भएकाले उनीहरूमा नैरास्यता हुन्छ ।’ टाउको दुख्ने, छाती दुख्ने बिरामीलाई दिमाग बिग्रेको जस्ता शब्द प्रयोग गर्नाले पनि ती व्यक्तिमा मानसिक रोग देखापर्ने गरेको चर्चा गर्दै उनले एक प्रतिशत मात्र मानसिक सन्तुलन गुमेका बिरामी पाइने जानकारी दिए ।

त्रिवि शिक्षण अस्पताल महाराजगञ्जका मानसिक रोग विभाग प्रमुख डा. सरोजप्रसाद ओझाले मानसिक रोगीको संख्या दिन दिनै बढ्दै गएको तर ६० प्रतिशत महिलालाई आफ्नै श्रीमानले परामर्श गरेर निको पार्न सक्ने बताए ।

उनका अनुसार अहिले शिक्षण अस्पतालमा दैनिक सयजना मानसिक रोगी आउने गरेकामा ६० प्रतिशत महिला हुने गरेका छन् भने ८० प्रतिशत मानसिक रोगी स्वास्थ्य उपचारबाट वञ्चित हुनुपरेको छ ।

पुरुषमा कडा र महिलामा कम कडाखालको मानसिक रोग देखिने गरेको तर धामीझाँक्री वा झारफुकबाट यस्तो रोग निको नहुने कार्यक्रममा बताइएको थियो । केन्द्रका प्राविधिक निर्देशक एवं वरिष्ठ मनोविद् डा. पशुपति महतले मानसिक रोगलाई समुदायबाट नै रोकथाम गर्न सकिनेमा जोड दिँदै केन्द्रले विभिन्न ठाउँमा मनोपरामर्श सेवा सञ्चालन गरेर मानसिक रोगलाई निको पारिरहेको समेत जानकारी गराए । बालमनोविद् मधुविलास खनालले विद्यालय तहदेखि नै के गर्दा गल्ती र के गर्दा सही हुन्छ भनेर सिकाउनुपर्ने तर्क गरे ।

तस्बिर रासस