■ भोजराज कार्की, सोलुखुम्बु

उडिरहेको हेलिकोप्टरले जस्तापातासहितको सामग्री खसालेको विषयमा अध्ययन गर्न बनेको छानबिन समितिले स्थलगत निरीक्षण गरेको छ । पाइलट गुञ्जमान लामाको नेतृत्वमा गठित तीन सदस्यीय टोलीले आइतबार (१२ फागुन) हेलिकोप्टरमार्फत टाक्सिन्दु पुगेर अवलोकन गरेको नागरिक उड्डयन प्राधिकरण लुक्लाले जनाएको छ ।

सो कार्यालयका प्रमुख इमनाथ अधिकारीले दिएको जानकारीअनुसार छानबिन समितिका संयोजक लामासहित सदस्य एरोनोटिकल प्राविधिक रिकेश पन्त, कैलाश एयरका सेफ्टी म्यानेजर वरुण ज्ञवाली, प्रहरी नायब उपरीक्षक टेकुनन्द इवा लिम्बु, लुक्ला विमानस्थल प्रमुख इमनाथ अधिकारी, फाप्लु विमानस्थलका प्रमुख प्रकाश शर्मासहितको टोलीले त्यस क्षेत्रको स्थलगत अवलोकन गरेको हो ।

तेञ्जिङ हिलारी विमानस्थल लुक्लाका प्रमुख अधिकारीका अनुसार काठमाडौंबाट हवाई जहाजमार्फत लुक्ला आएको टोलीले घटनास्थल पुग्न कैलाश एयरकै हेलिकोप्टर प्रयोग गरेको थियो । घना जङ्गल भएकाले हेलिकोप्टर अवतरण गर्ने ठाउँ नभएकाले आकाशबाटै जस्तापाता झरेको स्थानको अवलोकन गरेको टोली पुनः लुक्ला फर्केर बसेको छ । टोली आज काठमाडौं फर्केर केही दिनमा प्रतिवेदन बुझाउने नेपाल नागरिक उड्डयन प्रधिकरणका प्रवक्ता राजकुमार क्षेत्रले जानकारी दिए ।

घटनाको विषयमा आफूहरु गम्भीर भएको भन्दै उनले प्रतिवेदनका आधारमा प्राधिकरणले थप निर्णय गर्ने बताए । बारम्बार यस्ता घटना घट्नुले हवाई उडानको समयमा असुरक्षित महसुस भएको स्थानीयको भनाइ छ । शनिबार सोलुदूधकुण्ड नगरपालिका–१ को टाक्सिन्दुबाट खुम्बु पासाङ ल्हामु गाउँपालिका–४ दिङ्बोचेका लागि डोरीमा झुण्ड्याएर निर्माणका सामग्री लाँदै गर्दा केही मिनेटपछि लुङ्दीङ जङ्गलमा झरेको थियो ।

यस विषयमा कैलाश एयर प्रालिका अपरेसन म्यानेजर प्रतापजङ्ग पाण्डले कमजोरीको बचाउ गर्न खोज्दै आफूलाई केही पनि जानकारी नभएको जवाफ दिए । उनले नेपाल बाहिर रहेको भन्दै सम्बन्धित व्यक्तिको सम्पर्क नम्बर उपलब्ध गराउने भने पनि अन्तिममा फोनसमेत ‘रिसिभ’ गर्नुभएन ।

किन झर्छ बारम्बार सामग्री ?

कैलाश एयरको हेलिकोप्टरले सामान झार्दै उडेको यो पहिलो घटना होइन । यसअघि गत भदौ १९ गते पनि सोही एयरको हेलिकोप्टरले सोलुदूधकुण्ड नगरपालिका–२ फेरामा सिरकको पोकोसहितको सामग्री झारेको थियो । यस विषयमा नियमनकारी निकाय मौन बस्यो ।

विभिन्न सञ्चारमाध्यममा नियमविपरीत हेलिकोप्टर कम्पनीको उडान शीर्षकमा समाचार प्रकाशन प्रसारण भएको भए पनि निमयनकारी निकायले कुनै कदम चालेन । स्थानीय प्रशासनको समन्वयमा सुरक्षा ग्यारेण्टी गरी उडान भर्नुपर्ने हेलिकोप्टरले हाल सोलुदूधकुण्ड नगरपालिका–१ टाक्सिन्दुको एकान्त ठाउँबाट सेवा प्रवाह गरिरहेको छ । यहाँ न त नागरिक उड्डयन प्राधिकरणका कर्मचारी नै पुग्छन् न त प्रहरी प्रशासन नै, त्यसैले के कति कसरी काम भइरहेको छ भन्नेबारेमा यहाँका प्रशासनलाई थाहा हुने कुरा पनि भएन ।

टाक्सिन्दु पुगेका सोलुखुम्बुका प्रहरी प्रमुख प्रहरी नायब उपरीक्षक लिम्बुले अव्यवस्थित ढङ्गबाट मालसामान ढुवानी भएको पाइएको बताए । उनका अनुसार कार्गो ढुवानीमा प्रयोग गरिने जाली च्यातिएपछि सामग्री खसेको हो । घटनालाई सामान्य रूपमा लिन नहुने भन्दै उहाँले तत्कालका लागि टाक्सिन्दुको प्रहरीले अनिवार्य रूपमा निगरानी राख्ने बताए ।

प्रहरीले जाँच नगरी कार्गो ढुवानी गर्न नपाउने व्यवस्था गर्न सकिने उनको भनाइ छ । ‘छानबिन समितिको प्रतिवेदन केही दिनमा आउला, त्यो कस्तो आउँछ हेर्न बाँकी छ’, प्रहरी प्रमुख लिम्बुले भने, ‘नागरिक उड्डयनको पाटोबाट गर्ने एउटा होला हाम्रो तर्फबाट तत्काल सुरक्षा समितिको बैठक बसेर निर्णय गर्छौँ ।’ सानो ठाउँमा निर्माणका सामग्री अव्यवस्थित ढङ्गबाट कार्गो ढुवानी भएकाले विमानस्थलबाटै ढुवानी गराउँदा सहज हुने बताइएको छ । राससले जनाएअनुसार मनोमानी ढङ्गबाट जथाभावी उडान तथा अवतरण गर्दा गैरकानुनी गतिविधि बढ्ने स्थानीयवासीको भनाइ छ । प्राधिकरण र मन्त्रालयबाट जारी गरिने उडान अनुमतिमा कुन, कुन वस्तु कुन क्षेत्रमा दैनिक कति पटक गर्न पाउने स्पष्ट खुलाएको हुन्छ तर नागरिक उड्डयन प्राधिकरण र स्थानीय प्रशासनको उपस्थितिबिना गरिने ढुवानीले नियमको पालना नगरेको स्पष्ट हुने स्रोतको भनाइ छ ।